Η επαρχία Ελασσόνας τιμά την Αγία Παρασκευή
Με θρησκευτικές εκδηλώσεις, ξεκινούν την Τρίτη 25 Ιουλίου (με τον πανηγυρικό Εσπερινό και την καθιερωμένη Αρτοκλασία) και ολοκληρώνονται την Τετάρτη 26 Ιουλίου, με την πανηγυρική Θεία Λειτουργία, πολλές περιοχές της Επαρχίας Ελασσόνας τιμούν και γιορτάζουν και φέτος την Αγία Παρασκευή, σε ιερούς ναούς και εξωκλήσια που φέρουν το όνομά της.
Μέσα σε ατμόσφαιρα κατάνυξης αναμένονται οι εκδηλώσεις, ανάμεσα στα άλλα, στον Κοκκινοπηλό, στο Μικρό Ελευθεροχώρι, στο Λυκούδι, στην Άζωρο (Βουβάλα), στη Λεύκη (Σκόμπα) Ελασσόνας, στο Αμούρι, στον Ευαγγελισμό, στη Συκέα, στην Τσαριτσάνη, στο Σαραντάπορο, στην Άκρη, στο Λουτρό.
Και βέβαια, θρησκευτικές εκδηλώσεις στον ιερό ναό Αγίας Παρασκευής στην Ελασσόνα, λίγο πιο δίπλα από την πέτρινη τοξωτή γέφυρα και την εκκλησία της Αγίας Κυριακής.
- Ο ιστορικός ναός Αγίας Παρασκευής Κοκκινοπηλού βρίσκεται στη θέση Τόκα και καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1821. Η ανακατασκευή του τμήματος που κάηκε έγινε στα τέλη της δεκαετίας του 1970, ενώ την ίδια εποχή σοβατίστηκε το σύνολο του κελύφους του ναού. Το Σεπτέμβριο του 2020 ολοκληρώθηκαν από την Περιφέρεια Θεσσαλίας οι εργασίες διάσωσης και ανάδειξης του ναού, ενός σημαντικού θρησκευτικού μνημείου της επαρχίας Ελασσόνας. Αναλυτικά έγιναν εργασίες καθαίρεσης και αποξηλώσεις, αποκατάστασης τοιχοποιίας με ντόπια πέτρα, αποκατάσταση στέγης με πελεκητή ξυλεία και αποκατάστασης του δαπέδου, τόσο στο εσωτερικό του ναού, όσο και στον περιβάλλοντα χώρο, όπου έχει επεκταθεί το λιθόστρωτο με πλάκα της περιοχής.
- Για τον ιστορικό ιερό ναό Αγίας Παρασκευής Λεύκης (Σκόμπας) Ελασσόνας αναφέρεται πως υπάρχει η ιστορική εκδοχή ότι είναι αρχαιότερος και από τον ναό της Μονής Παναγίας Ολυμπιώτισσας Ελασσόνας, ενώ εκεί υπάρχει η Εικόνα της Παναγίας της Φανερωμένης.
- Η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής Τσαριτσάνης, δυτικά της ιστορικής κωμόπολης, στο Κοιμητήριο, λέγεται ότι έχει χτιστεί το 1745. Είναι Βυζαντινού ρυθμού με τρεις τρούλους και παλαιότερα είχε πλούσιο διάκοσμο και εξαιρετικό ξυλόγλυπτο τέμπλο. Στις 20 Αυγούστου του 1944 κάηκε εξ ολοκλήρου από τους Γερμανούς και οι Τσαριτσανιώτες την ανακαίνισαν σε ρυθμό Βασιλικής το 1958. Σήμερα, ο ναός είναι λιθόκτιστος και κεραμοσκεπής, με λιτό και απλό διάκοσμο, και στον περίβολο της εκκλησίας βρίσκεται το παρεκκλήσι του Αγίου Θεοδώρου και έχει «απλωθεί» το κοιμητήριο της Τσαριτσάνης.
- Για τον ιερό ναό Αγίας Παρασκευής Σαρανταπόρου, καταγράφεται χαρακτηριστικά:
«Mνημείο χρήζον ειδικής κρατικής προστασίας. Πρόκειται για ένα μονόχωρο λιθόκτιστο ναό μικρών διαστάσεων με δίρριχτη στέγη, που καλύπτεται με κεραμίδια γαλλικού τύπου. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η εσωτερική διάρθρωση του ανατολικού τοίχου του Ιερού Βήματος, όπου σχηματίζονται οι χαρακτηριστικές, για τους μικρών διαστάσεων ναούς της περιοχής, κόγχες. Στις κόγχες αυτές η ανώτερη απόληξή τους διαμορφώνεται σε οξυκόρυφη εσοχή. Σύμφωνα με μαρτυρίες του Ιωάννη Νικ. Ντάλλα και της Βασιλικής Γεωργ. Γκουντρουμπή, η εκκλησία χτίστηκε περίπου το 1915, την εποχή που δρούσε ο καπετάν Γιαγκούλας. Κάηκε το 1943 από τους Γερμανούς και ξαναχτίστηκε περί το 1969 στην ίδια ακριβώς θέση».
Γιάννης Μουκίδης - Ανδρέας Νικούλης
Μέσα σε ατμόσφαιρα κατάνυξης αναμένονται οι εκδηλώσεις, ανάμεσα στα άλλα, στον Κοκκινοπηλό, στο Μικρό Ελευθεροχώρι, στο Λυκούδι, στην Άζωρο (Βουβάλα), στη Λεύκη (Σκόμπα) Ελασσόνας, στο Αμούρι, στον Ευαγγελισμό, στη Συκέα, στην Τσαριτσάνη, στο Σαραντάπορο, στην Άκρη, στο Λουτρό.
Και βέβαια, θρησκευτικές εκδηλώσεις στον ιερό ναό Αγίας Παρασκευής στην Ελασσόνα, λίγο πιο δίπλα από την πέτρινη τοξωτή γέφυρα και την εκκλησία της Αγίας Κυριακής.
- Ο ιστορικός ναός Αγίας Παρασκευής Κοκκινοπηλού βρίσκεται στη θέση Τόκα και καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1821. Η ανακατασκευή του τμήματος που κάηκε έγινε στα τέλη της δεκαετίας του 1970, ενώ την ίδια εποχή σοβατίστηκε το σύνολο του κελύφους του ναού. Το Σεπτέμβριο του 2020 ολοκληρώθηκαν από την Περιφέρεια Θεσσαλίας οι εργασίες διάσωσης και ανάδειξης του ναού, ενός σημαντικού θρησκευτικού μνημείου της επαρχίας Ελασσόνας. Αναλυτικά έγιναν εργασίες καθαίρεσης και αποξηλώσεις, αποκατάστασης τοιχοποιίας με ντόπια πέτρα, αποκατάσταση στέγης με πελεκητή ξυλεία και αποκατάστασης του δαπέδου, τόσο στο εσωτερικό του ναού, όσο και στον περιβάλλοντα χώρο, όπου έχει επεκταθεί το λιθόστρωτο με πλάκα της περιοχής.
- Για τον ιστορικό ιερό ναό Αγίας Παρασκευής Λεύκης (Σκόμπας) Ελασσόνας αναφέρεται πως υπάρχει η ιστορική εκδοχή ότι είναι αρχαιότερος και από τον ναό της Μονής Παναγίας Ολυμπιώτισσας Ελασσόνας, ενώ εκεί υπάρχει η Εικόνα της Παναγίας της Φανερωμένης.
- Η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής Τσαριτσάνης, δυτικά της ιστορικής κωμόπολης, στο Κοιμητήριο, λέγεται ότι έχει χτιστεί το 1745. Είναι Βυζαντινού ρυθμού με τρεις τρούλους και παλαιότερα είχε πλούσιο διάκοσμο και εξαιρετικό ξυλόγλυπτο τέμπλο. Στις 20 Αυγούστου του 1944 κάηκε εξ ολοκλήρου από τους Γερμανούς και οι Τσαριτσανιώτες την ανακαίνισαν σε ρυθμό Βασιλικής το 1958. Σήμερα, ο ναός είναι λιθόκτιστος και κεραμοσκεπής, με λιτό και απλό διάκοσμο, και στον περίβολο της εκκλησίας βρίσκεται το παρεκκλήσι του Αγίου Θεοδώρου και έχει «απλωθεί» το κοιμητήριο της Τσαριτσάνης.
- Για τον ιερό ναό Αγίας Παρασκευής Σαρανταπόρου, καταγράφεται χαρακτηριστικά:
«Mνημείο χρήζον ειδικής κρατικής προστασίας. Πρόκειται για ένα μονόχωρο λιθόκτιστο ναό μικρών διαστάσεων με δίρριχτη στέγη, που καλύπτεται με κεραμίδια γαλλικού τύπου. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η εσωτερική διάρθρωση του ανατολικού τοίχου του Ιερού Βήματος, όπου σχηματίζονται οι χαρακτηριστικές, για τους μικρών διαστάσεων ναούς της περιοχής, κόγχες. Στις κόγχες αυτές η ανώτερη απόληξή τους διαμορφώνεται σε οξυκόρυφη εσοχή. Σύμφωνα με μαρτυρίες του Ιωάννη Νικ. Ντάλλα και της Βασιλικής Γεωργ. Γκουντρουμπή, η εκκλησία χτίστηκε περίπου το 1915, την εποχή που δρούσε ο καπετάν Γιαγκούλας. Κάηκε το 1943 από τους Γερμανούς και ξαναχτίστηκε περί το 1969 στην ίδια ακριβώς θέση».
Γιάννης Μουκίδης - Ανδρέας Νικούλης