Θλίψη στην πολιτική κηδεία του Κώστα Παπακωνσταντίνου
«Σκεπασμένος» με τη σημαία του ΚΚΕ, που τόσο αγάπησε και υπηρέτησε, οι σύντροφοί του «συνόδεψαν» τον Κώστα Παπακωνσταντίνου στην «τελευταία κατοικία του».
Ο εκλιπών, ήταν ιδιαίτερα αγαπητός στην τοπική κοινωνία, υπήρξε στέλεχος του ΚΚΕ και επί σειρά ετών υποψήφιος δήμαρχος Ελασσόνας με το ψηφοδέλτιο που στήριζε το ΚΚΕ, ενώ διετέλεσε και πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Ελασσόνας.
Στην πολιτική κηδεία παρευρέθηκαν, στελέχη του ΚΚΕ από την ευρύτερη περιοχή της Λάρισας, ο Δήμαρχος Ελασσόνας Νίκος Γάτσας, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Γιάννης Καριπίδης και σύσσωμο το Δημοτικό Συμβούλιο Ελασσόνας.
Τον επικήδειο εκφώνησε ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Δήμου Ελασσόνας και υποψήφιος βουλευτής Λάρισας με το ΚΚΕ Δημήτρης Αβρανάς, ο οποίος ανέφερε:
«Αγαπημένε μας σύντροφε Κώστα,
γνωρίζαμε εδώ και καιρό ότι η ασθένεια σου σε είχε καταβάλει και ότι το τελευταίο διάστημα ειδικά οι δυνάμεις σου σε είχαν εγκαταλείψει. Παρόλα αυτά, τίποτα δεν μπορούσε να σβήσει από το μυαλό μας τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς σου που μας είχε χαράξει το πέρασμα σου και η αγωνιστική στάση ζωής σου. Το ήθος σου, η σοβαρότητα σου, η αιχμηρή και διεισδυτική σου ματιά, η αποφασιστικότητα σου, μας αφήνουν έντονα τα σημάδια τους. Στη θύμηση μας παραμένει ανεξίτηλη η κομμουνιστική σου ταυτότητα και παρουσία.
Με μεγάλη θλίψη και στεναχώρια σε αποχαιρετάμε σήμερα οι συγγενείς σου, οι φίλοι σου, ιδιαίτερα οι σύντροφοι σου, το Κόμμα σου, το ΚΚΕ. Στεκόμαστε απέναντι σου με αίσθημα τιμής και περηφάνιας γιατί πορεύτηκες ακούραστα και αταλάντευτα στον αγώνα για το δίκιο του λαού μας, για να ξημερώσουν καλύτερες μέρες στον τόπο μας.
Μας αφήνεις πολύτιμη παρακαταθήκη σύντροφε Κώστα. Διαμόρφωσες το χαρακτήρα σου από τα παιδικά σου ακόμα χρόνια, τα δύσκολα-τα ηρωικά εκείνα χρόνια της δεκαετίας του 40, ακολούθησες μια πορεία σκληρών στερήσεων, άντεξες, δεν υποχώρησες ποτέ, πέτυχες τους στόχους σου, υπήρξες ένας αξιόλογος επιστήμονας και οικογενειάρχης, δεν αρνήθηκες ποτέ τα καθήκοντα που σου ανέθετε το Κόμμα. Τίμησες επάξια την εμπιστοσύνη του λαού της περιοχής μας καθώς πάλευες ενάντια σε κάθε αδικία και εκμετάλλευση, αγωνιζόσουν σταθερά για την ειρήνη, την πρόοδο και τον εξανθρωπισμό του ανθρώπου.
Στο βιβλίο σου «Ακούραστοι Οδοιπόροι» που έγραψες με τόσο εκλαϊκευτικό και ζωντανό τρόπο, από την αφιέρωση σου και μόνο καταλαβαίνουμε ποια είναι αυτά που σε ενέπνευσαν και καθόρισαν τη ζωή σου. Το χάρισες: «Στη νέα γενιά που αγωνίζεται για τα δικαιώματά της. Σ’ όλους τους ήρωες που παρελαύνουν απ’ τις σελίδες [σου]μου. Στους αγωνιστές της επαρχίας Ελασσόνας που αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για μια καλύτερη ζωή. Στους νεκρούς της οικογένειας Παπακωνσταντίνου.» Το γεγονός ότι καταφέρνεις να πραγματοποιήσεις τη συγγραφή ενός ξεχωριστού αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος, είναι κι αυτό δείγμα της συγκροτημένης-ποιοτικής σου σκέψης που συναντιέται και στρατεύεται με την επαναστατική ιδεολογία.
Γεννημένος στο Λυκούδι Ελασσόνας το 1937, το δεύτερο παιδί μιας φτωχής αγροτικής οικογένειας, ο σύντροφος Κώστας Παπακωνσταντίνου βιώνει από νωρίς τις κακουχίες της εποχής και συμβάλλει κι αυτός στις σκληρές γεωργικές εργασίες. Χαράζονται στη μνήμη του τα βομβαρδιστικά γερμανικά αεροπλάνα που χτυπάν το χωριό του το καλοκαίρι του ’43, η μετακίνηση και εγκατάσταση των Λυκουδιωτών στα Γιαννωτά για προφύλαξη. Θαυμάζει τα παλικάρια του χωριού που σχεδόν σύσσωμα συμμετέχουν στην ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση, τις πρώτες ΕΠΟΝίτισσες δασκάλες του στα υπαίθρια σχολεία και έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με τον πολιτισμό, το τραγούδι και το θέατρο. Σκληραίνει ο χαρακτήρας του όταν οι ΜΑΥδες την περίοδο του εμφυλίου πολέμου κάνουν επιδρομές και ρημάζουν το χωριό του. Όταν επιδεικνύουν τα κομμένα κεφάλια των μαχητών του ΔΣΕ για να τρομοκρατήσουν τους χωριανούς και τους υπόλοιπους αγωνιστές καλλιεργείται μέσα του το μίσος απέναντι στη βαρβαρότητα της αστικής εξουσίας.
Τον στοιχειώνει ο θείος του, ο αδελφός του πατέρα του, Θωμάς Παπακωνσταντίνου, από τους πρώτους κομμουνιστές στην περιοχή της Ελασσόνας, πρωτεργάτης της οργάνωσης της Αντίστασης, ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ που δολοφονήθηκε μετά την ήττα του ΔΣΕ. «Να μη σκοτώθηκε στο αντάρτικο ο θείος μου ο Θωμάς και με ψάχνει;», αναρωτιέται στην Τετάρτη Γυμνασίου όταν τον αναζητά ένας άγνωστος. Ήταν όμως τότε που τον καλούν για πρώτη φορά στο Ειρηνοδικείο Ελασσόνας για να καταθέσει επειδή έγραφε γράμματα στον φυλακισμένο ξάδερφο του στη Γιούρα και του ζητούσε να του δώσει στοιχεία για τη συμμετοχή της οικογένειας Παπακωνσταντίνου στην Εθνική Αντίσταση. Όταν βλέπει τον Κίσσαβο το μυαλό του πάει πάλι σ’ αυτόν: «Σε ποια ρεματιά να ’ναι πεταμένος ο θείος μου!» σκέφτεται.
Ο σύντροφος Κώστας ήταν από έφηβο παιδί ανυπότακτος. Αποβάλλεται από το γυμνάσιο της Ελασσόνας μαζί με το στενό του φίλο και ομοϊδεάτη Πάρη Δαλαμπύρα καθώς αρνείται να τον καταδώσει επειδή έγραψε στον πίνακα της τάξης τους τα τρία απαγορευμένα κεφαλαία γράμματα «Κ.Κ.Ε!». Τίποτα όμως δεν μπαίνει εμπόδιο μπροστά στο στόχο του να τελειώσει το γυμνάσιο. Αγαπάει το διάβασμα και τα βιβλία κι έχει όνειρο να σπουδάσει. Τελειώνει την ΣΤ΄ τάξη του γυμνασίου στη Λάρισα όπου έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με τη νεολαία της ΕΔΑ και συμμετέχει στις μαζώξεις της. Το 1956 παίρνει το απολυτήριο με την πολυπόθητη διαγωγή «Κοσμιωτάτη» και αποφασίζει να δώσει εξετάσεις για την Ιατρική. Παρά τις οικονομικές δυσκολίες της οικογένειας του, τον επόμενο χρόνο πηγαίνει στη Θεσσαλονίκη και προετοιμάζεται για τις εξετάσεις. Τα καταφέρνει, περνάει όγδοος στην Ιατρική Θεσσαλονίκης και έρχεται πολύ γρήγορα σε επαφή με το οργανωμένο φοιτητικό κίνημα. Στην κεντρική προεκλογική συγκέντρωση της ΕΔΑ στην πλατεία Αριστοτέλους, για τις βουλευτικές εκλογές του 1958, γνωρίζεται με τους «ακούραστους οδοιπόρους», τους μετέπειτα συντρόφους του. Συνεπαρμένος από τον παλμό και την αγωνιστικότητα της πρώτης του αυτής εμπειρίας εκείνο το βράδυ δεν έκλεισε μάτι. Ήταν αδύνατο να απαλλαχτεί από το όνειρο και «βρέθηκε» ξανά στην πλατεία Αριστοτέλους. Γράφει στο βιβλίο του: «Βρέθηκα» ανάμεσα στον οργισμένο λαό με τα κόκκινα λάβαρα και τα σφυροδρέπανα! Με την εργατική τάξη στην εξουσία! Να υποδέχεται, εκεί στην πλατεία, τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης απ’ τις φυλακές και τις εξορίες. Να υποδέχεται τους καινούργιους Κολοκοτρωναίους και τους Μακρυγιάννηδες, ελεύθερους απ’ τα δεσμά τους! Να σπάει τις αλυσίδες της καταπίεσης και της αδικίας! Να χτίζει τη νέα ζωή για όλους! Για μας! Για τη νεολαία!...»
Οργανώνεται στη Νεολαία της ΕΔΑ, συμμετέχει ενεργά στους αγώνες του φοιτητικού κινήματος, του 15% για την παιδεία και του 1-1-4 για τη δημοκρατία. Βιώνει το όργιο βίας και τρομοκρατίας, την καταστολή, τους συνεχείς προπηλακισμούς και τις βάναυσες παρακολουθήσεις της Ασφάλειας. Βρίσκεται κατηγορούμενος από την Εθνική Ασφάλεια Θεσσαλονίκης μαζί άλλους φοιτητές της ΕΔΑ για συκοφαντική δυσφήμιση λόγω του υπομνήματος διαμαρτυρίας που συνέταξαν. Στη συγκέντρωση της Πρωτομαγιάς του 1961ξυλοκοπήθηκε άσχημα και από τον Οκτώβρη του ίδιου χρόνου που προκηρύσσονται οι εθνικές εκλογές, αποκτά μόνιμο ασφαλίτη που τον περιμένει κάθε μέρα έξω από το σπίτι του και τον παρακολουθεί συνεχώς.
Σύντροφε Κώστα,
δεν έλειψες από κανέναν αγώνα της γενιάς σου. Σαν να είχες μέσα σου έναν μαγνήτη, σε τραβούσαν πάντα τα μεγάλα γεγονότα και οι ηρωικές προσωπικότητες.
Βρέθηκες στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, αμέσως μετά το δολοφονικό χτύπημα στο Γρηγόρη Λαμπράκη. Χρησιμοποίησες την ιδιότητά σου ως φοιτητής της Ιατρικής για να μπεις στο θάλαμο που βρίσκονταν σε κώμα και συμμετείχες κι εσύ χορηγώντας του το οξυγόνο με το μπαλονάκι, τις πρώτες εκείνες κρίσιμες ώρες στις προσπάθειες των γιατρών να τον κρατήσουν στη ζωή. Έπειτα συμμετείχες ενεργά στους αγώνες των Λαμπράκηδων. « Ήμασταν χιλιάδες νέοι» γράφεις «σε κάθε πόλη και χωριό, που κουρελιάσαμε την τρομοκρατία».
Με την επιβολή της δικτατορίας και από τις πρώτες ώρες, καθοδηγούμενος από το ταξικό και αγωνιστικό σου ένστικτο, προσπαθείς να έρθεις σε επικοινωνία με τα γραφεία της ΕΔΑ και προστρέχεις στο σπίτι του Γιώργου Τσαρουχά, στελέχους του ΚΚΕ και βουλευτή της ΕΔΑ που δολοφόνησε ένα χρόνο αργότερα η χούντα μετά από βασανιστήρια. Το καλοκαίρι του 1967, σε επισκέπτεται στην κλινική που είχες πιάσει την πρώτη σου κανονική δουλειά ως γιατρός για να τον εξετάσεις, ενώ δρούσε στην παρανομία, ο κομμουνιστής Γιάννης Χαλκίδης, τον οποίο επίσης δολοφόνησε η χούντα λίγους μήνες αργότερα. Αυτοί είναι πραγματικοί ήρωες όπως έλεγες. «Θυσίαζαν τα πάντα, ακόμη και τη ζωή τους, για να ’χουμε τη δυνατότητα εμείς οι υπόλοιποι να ζούμε ελεύθεροι.»
Σε αυτές τις συνθήκες, με το πτυχίο της Ιατρικής στα χέρια σου και αφού έχεις εκπληρώσει τη στρατιωτική σου θητεία δεν έχεις και πολλά περιθώρια για την επαγγελματική σου σταδιοδρομία. Σε αγροτικό ιατρείο που ήταν μια καλή λύση για σένα, καθώς η ειδικότητα απαιτούσε αρκετά χρήματα, δεν μπορείς να διοριστείς γιατί σε καμιά περίπτωση δεν προτίθεσαι να υπογράψεις «Δήλωση Νομιμοφροσύνης». Ακόμα και στη Νικήσιανη Καβάλας που πηγαίνεις να δουλέψεις ως γιατρός στον τοπικό Υγειονομικό Συνεταιρισμό, τον πρώτο χρόνο της δικτατορίας, δεν μπορείς να μείνεις για πολύ γιατί σου ζητάνε δήλωση την οποία δεν υπογράφεις και είσαι έτοιμος μάλιστα για το ενδεχόμενο σύλληψης σου.
Έτσι με τα λίγα χρήματα που έχεις συγκεντρώσει, γυρίζεις αρχές του 1968 στην ιδιαίτερη σου πατρίδα, την Ελασσόνα και ανοίγεις ιδιωτικό ιατρείο με μόνο εφόδιο την αυτοπεποίθησή σου και τη βοήθεια πολλών σου φίλων όπως μας καταθέτεις. Η χούντα δεν σταματάει τις πιέσεις σε βάρος σου, μέχρι και έλεγχο των στοιχείων έκανε σε όσους τολμούσαν να ανέβουν στο ιατρείο σου αλλά παρόλα αυτά παλεύεις σκληρά και τα καταφέρνεις, αντιμετωπίζεις τις δυσκολίες και καταξιώνεσαι ως ένας πολύ καλός γιατρός.
Μετά την πτώση της δικτατορίας, το 1974, γίνεσαι μέλος του ΚΚΕ και σταθερά παλεύεις μέσα από τις γραμμές του σε κάθε μετερίζι του αγώνα για να έρθουν καλύτερες μέρες στον τόπο μας.
Παντρεύεσαι τη σύντροφο της ζωής σου, τη γιατρό Ερικέτη Καριπίδη και αποκτάτε δύο παιδιά, το Βασίλη και τη Γιούλη που ακολουθούν τα βήματά σας στην ιατρική επιστήμη.
Στέλεχος του φιλειρηνικού κινήματος, μπροστάρης στην Επιτροπή Ειρήνης που συστήθηκε στην Ελασσόνα στις αρχές της δεκαετίας του 80’ και στη συνέχεια την περίοδο του πολέμου στη Γιουγκοσλαβία. Ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος της Κινηματογραφικής Λέσχης Ελασσόνας, μιας πρωτοπόρας πρωτοβουλίας, που φέρνει τη δική σου σφραγίδα στα 1978, με σημαντική πολιτιστική προσφορά στα δρώμενα της πόλης.
Στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της Νομαρχιακής Επιτροπής Λάρισας, του Αχτιδικού Γραφείου Ελασσόνας, τίθεσαι επικεφαλής των συνδυασμών που στηρίζει το ΚΚΕ στις Δημοτικές Εκλογές και είσαι υποψήφιος δήμαρχος Ελασσόνας το 1982, το 1986, το 1990 και το 2002. Εκλέγεσαι δημοτικός σύμβουλος τις αντίστοιχες περιόδους και πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου την περίοδο 1990- 1994. Η αγωνιστική σου επιμονή και δράση μέσα και έξω από τα έδρανα του Δημοτικού Συμβουλίου συνέβαλε στο να προταχθούν έργα από τη σκοπιά της υπηρέτησης των λαϊκών αναγκών και συμφερόντων, όπως το πάγιο τότε αίτημα του συνδυασμού μας για την κατασκευή του Πνευματικού Κέντρου Ελασσόνας. Τα επόμενα χρόνια επίσης υποψήφιος δήμαρχος του Δήμου Σαρανταπόρου στις τοπικές εκλογές του 2006 και υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος το 2010 και το 2014. Όπου σε καλούσε το Κόμμα, σε κάθε μάχη ήσουν παρών, μέχρι όπου άντεχαν οι δυνάμεις σου.
Την περίοδο των αντεπαναστατικών ανατροπών και της κρίσης στο ΚΚΕ, μάχεσαι αποφασιστικά για το χαρακτήρα του Κόμματος, αντιπαλεύεις τον οπορτουνισμό και τις επιθέσεις του ταξικού αντίπαλου. Υπερασπίζεσαι τις κατακτήσεις του σοσιαλισμού, της πρώτης απόπειρας οικοδόμησης μια νέας κοινωνίας, αταλάντευτος στις αρχές του μαρξισμού-λενινισμού, ξέρεις ότι τίποτα δεν τελείωσε παρά το πισωγύρισμα της ιστορίας.
Με προσοχή περιμέναμε να ακούσουμε τη γνώση σου στις συνελεύσεις της οργάνωσης αλλά και στις προσωπικές μας συζητήσεις. Η πλούσια αγωνιστική σου πείρα, το κριτικό σου πνεύμα, το αριστοτεχνικό δέσιμο του παρελθόντος με τις κάθε φορά τρέχουσες εξελίξεις που έκανες, πάντα τροφοδοτούσαν τη σκέψη μας και ενέπνεαν τη δράση μας.
Σύντροφε Κώστα, αγαπημένε μας γιατρέ, όπως σε αποκαλούσαμε στο Κόμμα, οι σύντροφοι σου αλλά και πολλοί σου φίλοι. Μας αφήνεις το στίγμα σου. Έκανες το χρέος σου ως άνθρωπος και ως κομμουνιστής στο ακέραιο. Πάλεψες και συ όπως χιλιάδες άλλοι «για το μεγάλο, το ωραίο, το συγκλονιστικό». Θα μας συντροφεύεις πάντα στους νέους αγώνες, στα νέα μεγάλα γεγονότα που έχουμε μπροστά μας. Θα σε θυμόμαστε με το ριζοσπάστη που διάβαζες καθημερινά και πάντα με τη γραβάτα σου, γνωρίσματα της σεμνής αγωνιστικής σου φυσιογνωμίας. Είχες μάθει να τη φοράς από τότε που ήσουν φοιτητής αλλά την είχες διαλέξει από τότε να είναι κόκκινη.
Οι σύντροφοι σου, το Κόμμα σου εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια στη γυναίκα σου, στα παιδιά σου και στους συγγενείς σου.
Η ζωή σου κλείνει όπως ακριβώς έκλεισες το βιβλίο σου. Σε αποχαιρετάμε με τα δικά σου λόγια: «Τελικά, όχι μόνο άντεξα, αλλά και στάθηκα αργότερα όρθιος, πάντα δίπλα στο λαό, στα προβλήματα του και τους αγώνες του, ακούραστος οδοιπόρος…»
Αντίο σύντροφε Κώστα».
